تاريخ احزاب-دانشمند شهيد رفيق عبدالحسين آگاهي
http://files.myopera.com/chwoshan/files/tarikheahzab.pdf

توضيح:
نخستین کنگره حزب ، که کنگرۀ مؤسسان محسوب می شود، درآخر خرداد ـ اوایل تیرماه 1299 - در شهر انزلی رسما تشکیل حزب کمونیست ایران را رسماً به جهانیان اعلام داشت. اما این اعلام رسمی تأسیس حزب حدود نیم قرن زمینۀ تاریخی مشحون از مبارزه در راه تشکل طبقۀ کارگر ، ترویج اندیشه های سوسیالیستی و پیوند سوسیالیسم علمی با جنبش کارگری را پشت سر داشته است . نقاط گرهیِ تاریخ هر یک از این گستره های بنیادی جنبش را به اجمال از نظر بگذرانیم.
نقل از دنیا ارگان تئوریک حزب توده ایران